تحلیل لاگ (Log Analysis) چیست؟ و چگونه به امنیت شما کمک می‌کند

تحلیل لاگ فرآیند بررسی log های رویدادهای تولید شده توسط سیستم‌ها است که به صورت پیشگیرانه به شناسایی باگ ها، تهدیدات امنیتی یا سایر ریسک ها کمک می کند. تحلیل لاگ همچنین می تواند به طور کلی برای اطمینان از رعایت مقررات یا بررسی رفتار کاربر مورد استفاده قرار گیرد.

یک لاگ، فایلی جامع است که فعالیت‌ها را درون سیستم عامل، نرم افزارهای کاربردی یا دستگاه‌ها ثبت می کند. این فایل به طور خودکار هر گونه اطلاعاتی را که توسط مدیران سیستم تعیین شده است، از جمله: پیام‌ها، گزارش‌های خطا، درخواست‌های فایل، انتقال فایل و درخواست های ورود/خروج را مستند می کند. همچنین فعالیت ها دارای مهر زمان (timestamped) هستند که به متخصصان IT و توسعه دهندگان کمک می کند تا در صورت خرابی سیستم، نقض امنیت یا سایر رویدادهای غیرمنتظره، یک مسیر audit trail ایجاد کنند.

چرا تحلیل لاگ مهم است؟

در بسیاری از موارد، تحلیل لاگ یک الزام قانونی است. سازمان‌ها باید به مقررات خاصی که نحوه بایگانی و تجزیه و تحلیل داده‌ها را دیکته می کند، پایبند باشند.

فراتر از انطباق با مقررات (Regulatory Compliance)، تحلیل لاگ، زمانی که به طور موثر انجام شود، می تواند مزایای بسیاری را برای کسب و کار به همراه آورد. این مزایا عبارتند از:

رفع مشکل در زمان کوتاه‌تر: سازمان‌هایی که به طور منظم لاگ‌ها را بررسی و تجزیه و تحلیل می کنند، با یک ابزار تحلیل لاگ قادرند خطاها را سریعتر شناسایی کنند. حتی ممکن است قبل از وقوع مشکلات، آن ها را شناسایی و برطرف کرده که به طور قابل توجهی زمان و هزینه رفع مشکل را کاهش می دهد. لاگ همچنین به تحلیلگر لاگ کمک می کند تا رویدادهای منجر به خطا را بررسی کند، که ممکن است عیب یابی مشکل را آسان تر کند و همچنین از بروز مجدد آن در آینده جلوگیری کند.

بهبود امنیت سایبری: تحلیل لاگ موثر، به طور چشمگیری توانایی های امنیت سایبری سازمان را تقویت می کند. بررسی و تجزیه و تحلیل منظم لاگ ها به سازمان ها کمک می کند تا به سرعت ناهنجاری‌ها را شناسایی کنند، تهدیدات را مهار کنند و اولویت بندی واکنش‌ها را انجام دهند.

بهبود تجربه کاربری: تحلیل لاگ به کسب و کارها کمک می کند تا اطمینان حاصل کنند که تمام برنامه‌ها و ابزارهای مورد نیاز کاربر به طور کامل عملیاتی و امن هستند. بررسی مداوم و پیشگیرانه رویدادهای لاگ به سازمان کمک می کند تا اختلالات را به سرعت شناسایی کند یا حتی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند؛ رضایت مشتری را بهبود بخشد و از خروج آن‌ها جلوگیری کند.

چگونه تحلیل لاگ انجام می شود؟

تحلیل لاگ معمولا درون یک “سیستم مدیریت لاگ” (Log Management System) انجام می شود. این یک راه حل نرم افزاری است که داده های لاگ و رویدادها را از منابع مختلف جمع آوری، مرتب سازی و ذخیره می کند.

یک پلتفرم مدیریت لاگ به تیم IT و متخصصان امنیت سایبری این امکان را می دهد که یک نقطه دسترسی واحد برای تمامی داده های مرتبط با نقاط انتهایی (endpoints)، شبکه و برنامه ها داشته باشند. به طور معمول، این فایل لاگ به طور کامل ایندکس شده و قابل جستجو است، به این معنی که تحلیلگر لاگ به راحتی می تواند به داده های مورد نیاز خود برای تصمیم گیری در مورد سلامت شبکه، تخصیص منابع یا امنیت دسترسی پیدا کند.

فعالیت های تحلیل لاگ معمولا شامل موارد زیر است:

گردآوری (Ingestion): نصب یک جمع کننده لاگ (log collector) برای جمع آوری داده ها از منابع مختلف، از جمله سیستم عامل، برنامه ها، سرورها، میزبان ها (host) و هر نقطه انتهایی (endpoint) در سراسر زیرساخت شبکه.

تمرکز (Centralization): ادغام همه داده های لاگ در یک مکان واحد و همچنین یک قالب استاندارد، صرف نظر از منبع لاگ. این کار به ساده سازی فرآیند تجزیه و تحلیل و افزایش سرعتی که داده ها در کل سازمان قابل اعمال هستند، کمک می کند.

جستجو و تحلیل (Search and analysis): استفاده ترکیبی از تحلیل لاگ مبتنی بر هوش مصنوعی/یادگیری ماشین (AI/ML) و منابع انسانی برای بررسی و تحلیل خطاهای شناخته شده، فعالیت های مشکوک یا سایر ناهنجاری ها در سیستم. با توجه به حجم عظیم داده های موجود در لاگ، خودکارسازی تا حد امکان فرآیند تحلیل فایل لاگ مهم است. همچنین توصیه می شود برای کمک به تیم IT برای تجسم هر ورودی لاگ، زمان بندی و روابط متقابل آن، یک نمایش گرافیکی از داده ها از طریق گراف دانش (knowledge graphing) یا تکنیک دیگری ایجاد شود.

نظارت و هشدارها (Monitoring and alerts): سیستم مدیریت لاگ باید از تحلیل پیشرفته لاگ برای نظارت مداوم لاگ برای هر رویداد لاگ که نیاز به توجه یا دخالت انسان دارد، استفاده کند. این سیستم را می توان برای صدور خودکار هشدارها در صورت وقوع رویدادهای خاص یا عدم تحقق شرایط خاص برنامه ریزی کرد.

گزارش دهی (Reporting): در نهایت، LMS باید گزارشی ساده از تمام رویدادها و همچنین یک رابط کاربری بصری ارائه دهد که تحلیلگر لاگ بتواند از آن برای دریافت اطلاعات اضافی از لاگ استفاده کند.

محدودیت های ایندکس گذاری

بسیاری از راه حل های نرم افزار مدیریت لاگ برای سازماندهی لاگ به ایندکس گذاری (indexing) متکی هستند. در حالی که این در گذشته یک راه حل موثر در نظر گرفته می شد، ایندکس گذاری می تواند یک فعالیت بسیار پرهزینه از نظر محاسباتی باشد و باعث ایجاد تأخیر بین ورود داده ها به سیستم و سپس گنجانده شدن در نتایج جستجو و تجسم سازی شود. با افزایش سرعت تولید و مصرف داده، این یک محدودیت است که می تواند پیامدهای ویرانگری برای سازمان هایی که به insights لحظه‌ای در مورد عملکرد و رویدادهای سیستم نیاز دارند، داشته باشد.

علاوه بر این، با راه‌حل‌های مبتنی بر ایندکس، الگوهای جستجو نیز بر اساس آنچه ایندکس شده است، تعریف می‌شوند. این یک محدودیت حیاتی دیگر است، به ویژه زمانی که تحقیق مورد نیاز باشد و داده‌های موجود قابل جستجو نباشند زیرا به درستی ایندکس نشده‌اند.

راه حل های پیشرو، جستجوی متن را ارائه می دهند که به تیم IT اجازه می دهد هر فیلدی را در هر لاگ جستجو کند. این قابلیت به بهبود سرعتی که تیم می تواند بدون خدشه دار کردن عملکرد کار کند، کمک می کند.

روش های تحلیل لاگ

با توجه به حجم عظیم داده‌هایی که در دنیای دیجیتال امروز ایجاد می شود، مدیریت و تجزیه و تحلیل دستی لاگ ها در یک محیط فناوری اطلاعات گسترده برای متخصصان IT غیرممکن شده است. بنابراین، آنها به یک سیستم مدیریت لاگ پیشرفته و تکنیک هایی نیاز دارند که جنبه های کلیدی فرآیندهای جمع آوری، قالب بندی و تجزیه و تحلیل داده ها را به صورت خودکار انجام دهند.

این تکنیک ها عبارتند از:

نرمال سازی (Normalization): عادی سازی یک تکنیک مدیریت داده است که تضمین می کند همه داده ها و ویژگی ها، مانند آدرس های IP و برچسب های زمانی، درون لاگ‌ها به صورت یکنواخت ایجاد شوند.

تشخیص الگو (Pattern Recognition): تشخیص الگو به فیلتر کردن رویدادها بر اساس یک الگوواره (pattern book) برای جدا کردن رویدادهای عادی از ناهنجاری ها اشاره دارد.

طبقه بندی و تگ گذاری (Classification and Tagging): طبقه بندی و تگ گذاری فرآیند تگ گذاری رویدادها با کلمات کلیدی و طبقه بندی آنها بر اساس گروه است، به طوری که رویدادهای مشابه یا مرتبط را بتوان با هم بررسی کرد.

تحلیل همبستگی (Correlation Analysis): تحلیل همبستگی تکنیکی است که داده‌های لاگ را از چندین منبع مختلف جمع آوری می کند و با استفاده از تحلیل لاگ، اطلاعات را به طور کلی بررسی می کند.

نادیده گرفتن هوشمند (Artificial Ignorance): نادیده گرفتن هوشمند به عدم توجه به ورودی هایی اشاره دارد که برای سلامت یا عملکرد سیستم مهم نیستند.

نمونه هایی از موارد استفاده تحلیل لاگ

تحلیل لاگ موثر در کل سازمان کاربرد دارد. برخی از مفیدترین موارد استفاده عبارتند از:

توسعه و DevOps: ابزارهای تحلیل لاگ و نرم افزار تحلیل لاگ برای تیم های DevOps بسیار ارزشمند هستند، زیرا آنها به مشاهده جامع برای دیدن و رسیدگی به مشکلات در سراسر زیرساخت نیاز دارند. علاوه بر این، از آنجایی که توسعه دهندگان در حال ایجاد کد برای محیط های پیچیده تر هستند، باید درک کنند که کد چگونه بر محیط تولید پس از استقرار تأثیر می گذارد.

یک ابزار پیشرفته تحلیل لاگ به توسعه دهندگان و سازمان های DevOps کمک می کند تا به راحتی داده‌ها را از هر منبعی جمع آوری کنند تا دید فوری از کل سیستم خود به دست آورند. این امر به تیم اجازه می دهد تا نگرانی ها را شناسایی و برطرف کند و همچنین به دنبال اطلاعات عمیق تر باشد.

امنیت، SecOps و Compliance

تجزیه و تحلیل گزارش، دید را افزایش می دهد، که به تیم امنیت سایبری، SecOps و تیم های انطباق بینش مستمر مورد نیاز برای اقدامات فوری و پاسخ های مبتنی بر داده را می دهد. این به نوبه خود به تقویت عملکرد سیستم‌ها، جلوگیری از خرابی زیرساخت‌ها، محافظت در برابر حملات و اطمینان از رعایت مقررات پیچیده کمک می کند.

فناوری پیشرفته همچنین به تیم امنیت سایبری اجازه می‌دهد تا بسیاری از فرآیند تجزیه و تحلیل فایل گزارش را خودکار کند و هشدارهای دقیق را بر اساس فعالیت‌های مشکوک، آستانه‌ها یا قوانین ثبت گزارش تنظیم کند. این به سازمان اجازه می دهد تا منابع محدود را به طور مؤثرتری تخصیص دهد و شکارچیان تهدیدهای انسانی را قادر می سازد تا بیش از حد بر فعالیت های حیاتی متمرکز شوند.

فناوری اطلاعات و ITOs

دیده کامل سیستم همچنین برای تیم‌های IT و ITOps مهم است، زیرا برای شناسایی و رسیدگی به نگرانی‌ها یا آسیب‌پذیری‌ها نیاز به دیدی جامع در سراسر سازمان دارند.

به عنوان مثال، یکی از رایج ترین موارد استفاده برای تجزیه و تحلیل گزارش، عیب یابی خطاهای برنامه یا خرابی سیستم است. یک ابزار تجزیه و تحلیل گزارش کارآمد به تیم فناوری اطلاعات اجازه می دهد تا به مقادیر زیادی از داده ها برای شناسایی فعالانه مسائل عملکرد و جلوگیری از وقفه دسترسی داشته باشد.