حمله Golden Ticket در پروتکل Kerberos: مراحل، ابزارها و راهکارهای مقابله با دسترسی نامحدود به شبکه‌های ویندوزی

حمله Golden Ticket یکی از پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین حملات در دنیای امنیت سایبری است که هدف آن سوءاستفاده از پروتکل احراز هویت Kerberos در شبکه‌های ویندوزی است. این حمله به مهاجم این امکان را می‌دهد که دسترسی مدیریتی گسترده و نامحدود در شبکه دامنه (Domain) کسب کند و به منابع حساس دست یابد. در این مقاله، مراحل، ابزارها، تکنیک‌های مقابله و جزئیات بیشتری پیرامون Kerberos و این حمله توضیح داده شده است.

پروتکل Kerberos چیست؟

Kerberos یک پروتکل احراز هویت شبکه است که توسط MIT برای حفاظت از تبادل اطلاعات در یک شبکه ناامن طراحی شده است. این پروتکل در شبکه‌های ویندوزی به عنوان بخشی از اکتیو دایرکتوری (Active Directory) استفاده می‌شود. Kerberos از کلیدهای رمزنگاری متقارن و تیکت‌ها (Tickets) برای مدیریت هویت کاربران و کنترل دسترسی به منابع استفاده می‌کند. کلیدهای متقارن در Kerberos باعث می‌شوند که امنیت تبادل داده به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد.

نحوه کار Kerberos

برای درک بهتر حمله Golden Ticket، لازم است ابتدا با نحوه کار پروتکل Kerberos آشنا شویم. Kerberos از سه جزء اصلی تشکیل شده است:

1. سرور احراز هویت (Authentication Server – AS): که هویت کاربر را بررسی می‌کند و یک تیکت TGT (Ticket Granting Ticket) برای کاربر صادر می‌کند.
2. سرور اعطای تیکت (Ticket Granting Server – TGS): که برای دسترسی به سرویس‌های مختلف در شبکه به کاربران مجوز (تیکت سرویس) می‌دهد.
3. سرور سرویس (Service Server – SS): که سرویس‌های درخواست شده را بر اساس تیکت دریافتی از کاربر به او ارائه می‌دهد.

مراحل احراز هویت در Kerberos

1. درخواست اولیه کاربر (AS Request): کاربر درخواست احراز هویت را با مشخصات خود به AS ارسال می‌کند.
2. صدور TGT توسط AS: اگر درخواست کاربر معتبر باشد، AS یک TGT به همراه کلید جلسه (Session Key) به او ارائه می‌دهد.
3. درخواست دسترسی به سرویس (TGS Request): کاربر با استفاده از TGT به TGS مراجعه و درخواست دسترسی به سرویس خاصی را می‌کند.
4. دریافت تیکت سرویس (TGS Response): TGS با بررسی TGT، دسترسی لازم را به کاربر داده و تیکت سرویس را برای او صادر می‌کند.
5. دسترسی به سرویس: کاربر با استفاده از تیکت سرویس به سرور سرویس مراجعه کرده و درخواست استفاده از سرویس را می‌دهد.

این مکانیزم به پروتکل Kerberos این امکان را می‌دهد که دسترسی کاربران را به منابع شبکه به روشی ایمن کنترل کند.

حمله Golden Ticket چگونه انجام می‌شود؟

حمله Golden Ticket از طریق سوءاستفاده از حساب کاربری KRBTGT انجام می‌شود. KRBTGT یک حساب سیستم خاص است که کلید اصلی رمزنگاری TGT‌ها را در دامنه در اختیار دارد. دسترسی به کلید این حساب به مهاجم این امکان را می‌دهد که تیکت‌های Kerberos (به ویژه TGT) جعلی تولید کند و خود را به عنوان کاربری معتبر در شبکه معرفی کند.

مراحل حمله Golden Ticket

برای انجام حمله Golden Ticket، مهاجم باید مراحلی را به ترتیب انجام دهد که عبارتند از:

1. کسب دسترسی به حساب مدیر دامنه (Domain Admin)
   • مهاجم ابتدا باید به سطح دسترسی مدیر دامنه دست یابد. این دسترسی اغلب از طریق حملاتی مانند Pass-the-Hash، Credential Dumping، و Phishing حاصل می‌شود. با دسترسی به حساب کاربری مدیر دامنه، مهاجم می‌تواند حساب‌های حیاتی مانند KRBTGT را هدف قرار دهد.
2. استخراج کلید KRBTGT
   • پس از کسب سطح دسترسی لازم، مهاجم می‌تواند کلید KRBTGT را با ابزارهایی مثل Mimikatz از حافظه یا پایگاه داده اکتیو دایرکتوری استخراج کند. این کلید در اصل به عنوان کلید اصلی در Kerberos عمل کرده و تمامی تیکت‌های TGT را رمزنگاری می‌کند.
3. تولید Golden Ticket
   • مهاجم پس از دستیابی به KRBTGT، می‌تواند یک TGT جعلی (Golden Ticket) تولید کند. این تیکت می‌تواند حاوی هرگونه دسترسی و مجوزی باشد که مهاجم نیاز دارد و به او این امکان را می‌دهد که به عنوان هر کاربر یا حتی به عنوان مدیر دامنه وارد شبکه شود.
4. استفاده از Golden Ticket برای دسترسی نامحدود
   • مهاجم می‌تواند از این تیکت جعلی برای دسترسی به منابع شبکه، سرورها و اطلاعات حساس استفاده کند. با توجه به اینکه KRBTGT فقط در یک کنترل‌کننده دامنه ذخیره می‌شود، مهاجم می‌تواند با استفاده از Golden Ticket از شناسایی شدن توسط سایر سیستم‌های امنیتی جلوگیری کند.
5. پایداری دسترسی
   • با دستکاری Golden Ticket، مهاجم می‌تواند مدت اعتبار تیکت را برای ماه‌ها و حتی سال‌ها تنظیم کند. این بدان معناست که حتی پس از شناسایی و حذف دسترسی اولیه، مهاجم می‌تواند مجدداً به شبکه دسترسی یابد.

ابزارهای مورد استفاده در حمله Golden Ticket

1. Mimikatz

ابزار Mimikatz یک ابزار منبع‌باز و شناخته شده است که به مهاجمان امکان می‌دهد تا اطلاعات احراز هویت مانند تیکت‌های Kerberos را استخراج کرده و تیکت‌های جعلی بسازند. این ابزار قابلیت استخراج و تجزیه کلیدهای رمزنگاری را داراست و از طریق رابط کاربری ساده و دستورات قدرتمند خود به طور گسترده در حملات Kerberos مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2. Impacket

Impacket مجموعه‌ای از ابزارها و کتابخانه‌های پایتون برای تعامل با پروتکل‌های شبکه مایکروسافت است. با استفاده از Impacket، مهاجمان می‌توانند به راحتی اطلاعات دامنه را استخراج و تیکت‌های Kerberos جعلی ایجاد کنند. این ابزار به خصوص برای حملات Kerberos و پروتکل‌های مشابه طراحی شده است و در سناریوهای مختلف حمله به شبکه ویندوزی به کار می‌رود.

پیامدها و خطرات حمله Golden Ticket

حمله Golden Ticket پیامدهای بسیار جدی و ماندگاری برای سازمان‌ها دارد که به شرح زیر است:

• دسترسی نامحدود: مهاجم می‌تواند به منابع و داده‌های حساس شبکه دسترسی دائمی پیدا کند و حتی در صورت تغییر رمزهای عبور کاربران، دسترسی خود را حفظ کند.
• دشواری شناسایی: Golden Ticket می‌تواند به عنوان یک تیکت معتبر ظاهر شود و توسط بسیاری از ابزارهای امنیتی شناسایی نشود.
• امکان حملات بیشتر: دسترسی به منابع دامنه به مهاجم این امکان را می‌دهد که حملات جانبی بیشتری را نیز به شبکه اعمال کند.
• هزینه‌های بالای ترمیم و بازیابی: پاکسازی و ترمیم شبکه پس از یک حمله Golden Ticket بسیار هزینه‌بر است و ممکن است نیاز به بازیابی کل دامنه و تغییرات امنیتی اساسی داشته باشد.

راهکارهای مقابله با حمله Golden Ticket

1. تغییر رمز عبور حساب KRBTGT به صورت دوره‌ای

رمز عبور حساب KRBTGT باید به صورت دوره‌ای تغییر داده شود. هر بار که رمز عبور KRBTGT تغییر کند، تیکت‌های قدیمی نامعتبر می‌شوند. این کار باید حداقل هر 6 ماه یک بار انجام شود و در صورت شناسایی هر گونه نفوذ، بلافاصله تغییر یابد.

2. نظارت و لاگ‌برداری دقیق از فعالیت‌های کاربر

نظارت و ثبت دقیق لاگ‌های مربوط به فعالیت کاربران، به ویژه دسترسی‌های Kerberos، می‌تواند به شناسایی فعالیت‌های غیرعادی کمک کند. لاگ‌برداری و مانیتورینگ دقیق با ابزارهای امنیتی پیشرفته می‌تواند نشانه‌های یک حمله Golden Ticket را شناسایی کند.

3. استفاده از راهکارهای شناسایی تهدیدات پیشرفته

راهکارهایی مانند Microsoft Advanced Threat Analytics (ATA) یا Azure Advanced Threat Protection (ATP) برای شناسایی و مقابله با فعالیت‌های مشکوک در شبکه استفاده می‌شوند. این ابزارها با تحلیل رفتارهای کاربری و دسترسی‌های شبکه‌ای، قادر به شناسایی و جلوگیری از حملات Golden Ticket هستند.

4. پیاده‌سازی اصل کمترین سطح دسترسی (Least Privilege)

حساب‌های کاربری مدیریتی باید تنها به کاربرانی که نیاز واقعی به آن‌ها دارند اختصاص داده شوند. محدود کردن تعداد حساب‌های مدیریتی و استفاده از اصل کمترین سطح دسترسی، از جمله راهکارهای موثر برای کاهش احتمال وقوع حملات Kerberos است.

5. استفاده از احراز هویت چندعاملی (MFA)

استفاده از احراز هویت چندعاملی برای کاربران حساس و مدیران دامنه می‌تواند سطح امنیتی را افزایش دهد. MFA با افزودن یک لایه اضافی از احراز هویت، کار مهاجمان را برای دسترسی به حساب‌های مدیریتی دشوارتر می‌کند.

نتیجه‌گیری

حمله Golden Ticket یکی از پیچیده‌ترین و مخرب‌ترین حملات سایبری در زمینه امنیت شبکه‌های ویندوزی است. این حمله با سوءاستفاده از پروتکل Kerberos و حساب KRBTGT، امکان دسترسی نامحدود و طولانی‌مدت به مهاجم را فراهم می‌کند. استفاده از راهکارهای امنیتی پیشرفته، نظارت دقیق بر دسترسی‌ها، و پیاده‌سازی سیاست‌های امنیتی مناسب می‌تواند به سازمان‌ها در جلوگیری از وقوع و شناسایی سریع‌تر این نوع حملات کمک کند. با توجه به خطرات بزرگ این حمله، آگاهی از مراحل و روش‌های دفاعی، برای تمامی مدیران شبکه و متخصصان امنیت سایبری ضروری است.